Virtuele transformatie
Virtuele transformaties nemen u mee in een digitale, onwerkelijke ruimte. Dankzij 3D-animaties veranderen vormen op manieren die in de fysieke wereld ondenkbaar zijn. Deze omgeving fungeert als laboratorium: een tussenruimte waar transformatie geen grenzen kent en waar nieuwe werken hun eerste verschijning vinden.
Ontwikkelingen en eerste vormen
2022 - Atlas in bubbelplastic
Atlas in bubbelplastic is een 3D-animatie die de Farnese-Atlas herinterpreteert in kwetsbaar bubbelplastic, waarbij de zwaarte van marmer verandert in lucht en de eeuwige last een spel wordt tussen gewicht en lichtheid.
In het Nationaal Archeologisch Museum van Napels bevindt zich de Farnese-collectie, met onder meer het marmeren beeld De Farnese Atlas. Voor deze 3D-animatie werd een digitale scan van dat beeld gebruikt.
Volgens de Griekse mythe is de titaan Atlas veroordeeld om tot het einde der tijden het hemelgewelf te torsen. Op zijn schouders rust een oneindige last en een kosmische verantwoordelijkheid.
In deze virtuele herwerking is het hele beeld veranderd: Atlas én de aarde verschijnen volledig in bubbelplastic. De onwrikbare zwaarte van marmer maakt plaats voor een materiaal dat licht, fragiel en luchtig is. Atlas draagt nog steeds de wereld, maar die wisselt voortdurend van gewicht: soms drukt ze hem neer, soms glipt ze haast weg, te licht om te houden.
De achtergrond versterkt dit spel. Een pagina uit een schoolatlas, afgedekt met bubbelplastic, reageert op de bewegingen. Handen drukken mee, waarbij luchtbelletjes knappen waar de spanning het grootst is.
Kinderen doen al spelend bubbelplastic ploffen, volwassen handen doen materie ploffen alsof het kinderspel is. Bubbelplastic dient ter bescherming van iets, maar zonder zachte, vullende lucht is het slechts een dun laagje niets.
2022 - Vloeiende patronen
Vloeiende patronen is een 3D-animatie waarin digitale stromingen, gestuurd door onzichtbare krachten en geïnspireerd op Hokusai’s golven, een hedendaagse echo vormen van natuurlijke beweging.
Deze 3D-animatie sluit aan bij het project Vormgeving van een passage (2018). Waar de gevisualiseerde puntjes toen een open, meerduidig element vormden, krijgt de stroming hier een tastbare richting: water vloeit door een onzichtbaar, digitaal afgebakend volume.
Het uitgangspunt blijft hetzelfde: stromingen — of het nu water, lucht, informatie of gedachten betreft — worden gevormd door externe krachten. Een steen wijzigt het pad van een rivier, een satelliet kantelt de baan van een komeet. In de virtuele ruimte gebeurt iets vergelijkbaars: onzichtbare objecten sturen de bewegingen, waardoor zich patronen aftekenen die zowel gecontroleerd als onvoorspelbaar zijn.
De kleuren en ritmes zijn geïnspireerd op de houtsneden van de Japanse kunstenaar Katsushika Hokusai (1760–1849). Zijn golven vertalen zich hier in digitale bewegingen — een hedendaagse echo van natuurlijke vloei.
2022 - Achteruitrijdend landschap
Achteruitrijdend landschap is een 3D-animatie waarin een auto achteruit rijdt door een voortdurend verschuivend landschap.
Een auto rijdt achteruit over een verharde weg door een vreemd, groen landschap. Elke seconde verandert het decor van vorm, alsof de omgeving niet vastligt maar zich voortdurend herschept.
De ervaring roept vragen op over verandering en richting. Teruggaan kan voelen als verlies, alsof de weg vooruit ons wordt ontnomen. Toch kan een stap achteruit ook ruimte scheppen, een pas op de plaats die nodig is om opnieuw te oriënteren. Soms is vertraging of terugtrekken de voorwaarde om weer verder te kunnen.
Het landschap zelf versterkt dit gevoel: het wijkt steeds af van wat we dachten te kennen. Het staat voor de onvoorspelbaarheid van verandering. Hoe ver zetten we stappen terug? Hoeveel afwijking verdragen we vooraleer we verlangen dat alles weer wordt zoals het was?
De achterwaartse beweging roept zo een paradox op. Wat lijkt op terugkeer kan evenzeer een andere vorm van vooruitgang zijn. Richting is minder absoluut dan ze lijkt: misschien zit vooruit soms verborgen in achteruit.
2021 - Vaarwel natuur
Vaarwel natuur is een 3D-animatie waarin een blad aan een paal het fragiele evenwicht verbeeldt tussen beheersing en overgave aan de natuur.
In deze eenvoudige 3D-animatie wappert een blad in de wind. De titel Vaarwel natuur klinkt rechttoe rechtaan, maar is tegelijk tegenstrijdig. Het laatste blaadje op aarde lijkt te hangen “aan een zijden draadje”, bevestigd aan een rechte paal. Het beeld oogt bijna rustgevend, tot het blad loslaat: vaarwel, laatste stukje natuur.
De tegenstelling is duidelijk: natuur kan nooit volledig verdwijnen. Zelfs als de aarde vergaat of de mensheid verdwijnt, blijft het universum bestaan. De titel onthult zo eerder onze menselijke angst om controle en nabijheid te verliezen dan een reële mogelijkheid.
Het blad aan de paal roept het beeld op van een vlaggenmast. Vlaggen markeren identiteit, macht en territorium. Zou dit blad een laatste statement van de natuur kunnen zijn — een vlag die zegt: Tot hier en niet verder?
De paal krijgt ook een figuurlijke betekenis. Hij staat voor ons verlangen om de natuur recht te trekken, te ordenen en aan onze maat te onderwerpen. Waar de natuur kronkelt en onvoorspelbaar groeit, eisen wij rechte lijnen. Denk aan de wortel: alleen de perfecte exemplaren bereiken de supermarkt; de rest verdwijnt.
Het oorspronkelijke idee was om de animatie uiteindelijk te vertalen naar een fysieke vlag — een tastbaar object. Misschien gebeurt dat nog: een vlag van de natuur, die zachtjes maar onmiskenbaar afscheid neemt.
2021 - Jelly Umbrella
Een paraplu is een prachtig voorbeeld van een veranderlijke vorm. Gesloten is hij compact en opgevouwen, maar met één mechanische beweging ontvouwt hij zich tot een open, bol volume.
Lang was ik op zoek naar een manier om precies die basisbeweging van een paraplu te verbeelden. Uiteindelijk vond ik de oplossing in een onverwachte combinatie: de paraplu en de kwal. De manier waarop een kwal zich voortbeweegt, lijkt sterk op het openen en sluiten van een paraplu.
In deze video glijdt een kwalachtige paraplu (of een paraplu-achtige kwal) door het diepe, donkere water. De beweging is traag en rustgevend, maar roept tegelijk vragen op: is dit een toekomstige vermenging van natuur en kunststoffen?
2020 - Stap in het niets
Stap in het niets is een 3D-animatie waarin een vrouw haar spiegelbeeld tegemoet stapt en verdwijnt, een beeld van de breeklijn tussen aanwezigheid en verdwijnen.
Een jonge vrouw staat voor een spiegel. Ze aarzelt even, alsof ze niet weet of ze de sprong moet wagen. Dan zet ze een stap vooruit en verdwijnt samen met haar spiegelbeeld in het niets.
De scène speelt met de grens tussen aanwezigheid en afwezigheid. Een spiegel bevestigt doorgaans ons bestaan: wie erin kijkt, ziet zichzelf terug. Hier echter is de spiegel geen bevestiging maar een doorgang naar verdwijnen. Eén stap volstaat om de eigen reflectie uit te wissen.
De korte aarzeling maakt de handeling des te indringender. Ze suggereert de kwetsbaarheid van de keuze: blijven of verdwijnen, doorgaan of opgeven. Soms lijken beide mogelijkheden evenveel gewicht te dragen.
2019 – Vuurvliegjes in formatie
Na jaren van oefening kondigt het Circus van Vuurvliegjes zijn eerste voorstelling aan. Het publiek wordt gevraagd geduldig het korenveld bij valavond te aanschouwen. In opperste concentratie bereiden de glimwormen zich voor.
Wanneer het sein gegeven wordt, verschijnen ze massaal en vormen een lichtgroenige kubus die de verduisterende hemel doorkruist. De kubus staat echter niet stil: hij transformeert voortdurend, verschuift van vorm en lijkt soms bijna op te lossen, om zich daarna opnieuw te ordenen. Wat eerst een verstrooid geflikker leek, blijkt opeens een georganiseerde choreografie – een vluchtig spektakel dat orde en betovering tegelijk uitstraalt.
De kubus van vuurvliegjes is geen blijvend monument, maar een kortstondige samenkomst. Zodra de voorstelling voorbij is, lossen de lichten op in de nacht en keert de chaos terug. Wat resteert, is de herinnering aan een moment waarin de natuur zich even liet ordenen tot geometrie.
2019 – Zoekende straatnamen
Een straatnaambordje probeert een passende vorm te vinden voor zijn eigen naam.
In deze twee animaties zoeken de palen van de Willem Elsschotstraat en de Pieter Paul Rubensdreef naar een gedaante die aansluit bij hun strakke, rechtlijnige opschrift. Terwijl het bord zelf onveranderd blijft, dwingt de paal zich tot een vorm die verbonden is met de straatnaam.
Zo ontstaat een spel tussen starheid en beweeglijkheid. De naam – helder, onveranderlijk – legt spanning op de drager, die zich in bochten wringt om die vaste identiteit te ondersteunen.
Daarin schuilt een lichte ironie. Straatnaambordjes gelden als bakens van zekerheid in de openbare ruimte: betrouwbaar, onveranderlijk, duidelijk. Hier echter blijkt dat zelfs de drager van zo’n vaste identiteit onzeker kan worden, zoekend naar een vorm die past bij wat hij moet vertegenwoordigen.
De animatie suggereert dat onveranderlijkheid nooit volledig losstaat van beweging. Wat stabiel lijkt, blijkt afhankelijk van iets dat zich buigt, wringt of transformeert. Het vaste bord en de zoekende paal tonen zo hoe identiteit altijd balanceert tussen orde en vervorming.
2019 – Indrukwekkende ontmoetingen
In Indrukwekkende ontmoetingen verschijnt een geabstraheerde menselijke figuur, opgebouwd uit dunne, roze geverfde aluminiumprofielen. Terwijl hij wandelt, verandert zijn structuur voortdurend — zoals ook in ons lichaam onophoudelijke processen spelen.
De figuur belichaamt het menselijk bestaan als een aaneenschakeling van ontmoetingen. Alles wat we meemaken — ervaringen, geuren, trauma’s, toevallige aanrakingen — laat sporen na. Tijdens zijn tocht raken abstracte vormen hem aan, buigen zijn gestalte, en laten hem daarna weer los.
Het beeld toont hoe wij voortdurend worden beïnvloed door wat ons tegemoetkomt. Elke aanraking laat een afdruk achter, tijdelijk of blijvend. Toch gaat de figuur steeds verder: transformerend maar niet stilstaand, een mens in wording — gevormd door alles wat verschijnt en weer verdwijnt.
2018 – De lades van Venus
De lades van Venus is een geanimeerde interpretatie van Salvador Dalí’s Venus van Milo met Laden. Het werk sluit aan bij de zoektocht naar vormverandering binnen sculpturen.
Hier verschijnt een gepolijste houten figuur, waarin laden open- en dichtschuiven. Uit die lades komen dodecaëders tevoorschijn die opstijgen naar het hoofd van Venus, waar ze zich vermengen tot een chaotisch, bewegend kluwen.
Dalí’s oorspronkelijke idee blijft overeind. Geïnspireerd door Freud gebruikte hij laden als metafoor voor het onderbewuste: datgene wat verborgen blijft, maar toch aanwezig is. In de animatie worden de laden geopend en gesloten, en telkens verschijnt een fragment van dat onderbewuste in de vorm van een dodecaëder.
De keuze voor de dodecaëder is niet louter esthetisch. Sinds de oudheid wordt deze geometrische vorm geassocieerd met het universum en het ondoorgrondelijke. Hier staat hij symbool voor gedachten en gevoelens die uit het onderbewuste opstijgen: helder en geordend wanneer ze verschijnen, maar chaotisch en onsamenhangend zodra ze samensmelten in het hoofd van Venus.
De scène speelt zich af in een donker bos – een tweede metafoor voor het onderbewuste. Tussen de bomen gloort in de verte een opening: een glimp van bewustwording van onze diepste zielenroerselen. Het werk suggereert tegelijk fascinatie en gevaar: wat als er te veel, te snel naar boven wordt gehaald uit dat onpeilbare innerlijk?
2018 – Spiraal van macht
Een Ionische zuil ondersteunt een hoge ruimte. Langzaam ondergaat ze een trage verdraaiing rond haar as, waardoor de lange, rechte lijnen vervormen tot spiralen.
Een zuil is meer dan een architecturaal element: ze is een drager, een fundament dat veiligheid en stabiliteit belooft. Tegelijk staat ze symbool voor macht en autoriteit. Wanneer die zuil een ‘twist’ krijgt, rijzen er vragen. Zijn de pijlers waarop we vertrouwen werkelijk zo stevig als we aannemen? Kan één enkele kolom alles dragen?
De draaiende beweging suggereert dat macht nooit louter statisch of vanzelfsprekend is. Ze moet zich voortdurend aanpassen en verdraaien om zichzelf te behouden. Wat stevig lijkt, blijkt zo ook onderhevig aan vervorming — een fundament dat tegelijk draagt en wankelt.
2018 – Antony staat op
De animatie Antony staat op is geïnspireerd door de geblokte menselijke figuren van de Britse beeldhouwer Antony Gormley. Een liggende figuur komt langzaam overeind en vervormt stap voor stap tot een rechtstaande gestalte.
De ruimte waarin de animatie zich afspeelt, is gebaseerd op foto’s van Gormleys sculpturen in situ.
De titel voegt een speelse ondertoon toe. Alsof Antony zelf even heeft liggen slapen en nu rustig wakker wordt en opstaat – een lichte kwinkslag binnen een werk dat tegelijk eer betoont aan zijn onderzoek naar de menselijke gestalte in de ruimte.
2018 - Vorm van een passage
Vorm van een passage is gemaakt met een 3D-animatieprogramma en toont tweedimensionale puntjes die over het scherm bewegen. Het werk onderzoekt de mogelijkheden van stroming: hoe kunnen de puntjes zich verplaatsen, en op welke manieren kan hun doorgang worden gemanipuleerd of beïnvloed?
Door objecten in hun pad te plaatsen, of door dynamische effecten toe te voegen zoals wind, aantrekking, afstoting of wrijving, verandert het traject voortdurend. De beweging wordt telkens opnieuw getransformeerd en vervormd.
De puntjes kunnen verschillende zaken representeren. Bij het bedenken van de passages lag de gedachte dicht bij een mensenstroom, maar even goed doen zich associaties voor met vloeistoffen, games, industriële of wetenschappelijke visualisaties, of patronen van beweging in data.
Het resultaat is een beeld van stromen die tegelijk vrij en gestuurd zijn: een passage waarvan de vorm voortdurend wordt herschreven door krachten van buitenaf.
In een virtueel tentoonstellingsconcept wordt de animatie samen met andere filmpjes geprojecteerd op de wanden van een ruimte. Zo ontstaat een omgeving waarin de bezoeker letterlijk wordt omringd door passages, stromen en bewegingen, en zelf deel uitmaakt van de voortdurende transformatie.
2018 – De ongrijpbare schedel
Deze 3D-animatie vertrekt vanuit een detail uit De ambassadeurs (1533) van Hans Holbein de Jonge.
Op de voorgrond van dat schilderij schilderde Holbein een anamorfose van een schedel: een optische vervorming die pas vanuit een schuine hoek zichtbaar wordt. Ze fungeerde als memento mori — een herinnering dat ook rijkdom, macht en kennis geen bescherming bieden tegen de dood.
In de animatie komt die anamorfose los van haar oorspronkelijke context. De schedel zweeft als een kwal heen en weer over de vloer en verandert voortdurend van gedaante. Anders dan bij Holbein is er geen “juiste hoek” meer van waaruit de vorm scherp herkenbaar wordt. De anamorfose blijft een onleesbaar, rusteloos beeld dat zich nooit volledig laat vatten.
Daarmee verschuift de betekenis. Waar de 16de-eeuwse schedel nog een duidelijk symbool was, wordt de animatie een ervaring: vergankelijkheid als een ongrijpbare aanwezigheid – altijd in beweging, nooit vast te pinnen. De dood verschijnt hier niet als een enkelvoudig teken, maar als een fluïde verschijning die ons blijft omcirkelen zonder zich ooit definitief te tonen.
2016 – Haatradio
Het geluid in Haatradio is gebaseerd op een eenvoudig deuntje dat door de kunstenaar zelf werd ingezongen en later bewerkt door wwnflttr. Een radio speelt de beat met de woorden I hate it.
Tuner, knoppen en antenne bewegen op het ritme, terwijl uit de luidsprekers kleine partikels stromen – alsof haat zelf een materiële vorm krijgt.
De drie opeenvolgende sequenties tonen hoe die haat zich kan richten op het meest uiteenlopende: een stoel, een banaan, een kamer. De stipjes vliegen naar het object, bedekken het en kleuren het donkerbruin. Wat geraakt wordt, verliest zijn neutraliteit en wordt een drager van afkeer.
In de laatste scène verandert de richting. De partikels vliegen niet langer naar een object, maar naar de toeschouwer. Ze hechten zich aan het gezichtsveld, tot alles door één kleur wordt beheerst. Haat neemt de blik over en verandert de wereld in een monotone projectie van zichzelf.
2010 – De loper
Een man loopt tegen een stroom van bladeren in, afkomstig van een boom in de verte. Hij richt zich op dat doel, maar de afstand verkleint niet.
Uitgeput keert hij om: nu dragen de bladeren hem mee, tot hij struikelt en ten val komt.
De animatie toont hoe de mens de strijd met de natuur aangaat. Eerst vanuit de overtuiging dat wilskracht en volharding de weerstand kunnen overwinnen, later in de illusie dat meedrijven voordeel oplevert. In beide gevallen blijkt de natuur sterker: een kracht die niet te winnen valt, maar ook niet louter te volgen is.
Het beeld suggereert een confrontatie tussen hoogmoed en kwetsbaarheid. De mens blijft lopen, tegen of met de stroom, maar telkens verliest hij zijn evenwicht. Wat rest, is de paradoxale ervaring dat natuur en mens niet in competitie staan, maar dat elke poging om haar te domineren of te benutten onvermijdelijk zijn tol eist.
2009 – Stille processie van kruisen en pillen
Een wirwar van kruisen en pillen glijdt door een duisternis en langs een smalle lichtbundel. Als een processie trekken ze voorbij de toeschouwer, zonder geluid, en verdwijnen weer in het donker.
De vormen zweven traag, gedragen door een onzichtbare stroom. Hun beweging is tegelijk plechtig en chaotisch: een ritueel zonder gebed, een genezing zonder ziel. Religie als drug, drugs als religie — beide beloven verlossing, beide vragen overgave.
Wat overblijft, is een stille dans van symbolen: orde en chaos die elkaar doordringen, terwijl geloof en verslaving samensmelten tot éénzelfde beweging.
2009 – De weg van de kogel
Een kogel wordt plots afgeschoten. De kijker volgt het projectiel door een netwerk van aders, gangen, kanalen.
Rode, zwarte en blauwe druppels vliegen voorbij, ogen lichten op. Het suizen vult de ruimte, als een adem die zichzelf verbrandt.
Druppels vallen in een plas – bloed of tranen misschien. De vlucht blijft onafgebroken, maar het beeld dooft uit voor het doel bereikt is.
Geweld roept geweld op. De weg van de kogel kent geen einde. Hij blijft bewegen, ook zonder richting – een spoor van snelheid dat niet meer weet waarom het werd afgevuurd.